1. İhracatçı firmalar adına açılmış akreditiflerde öngörülen şartlar gerekçe gösterilerek, menşe
şahadetnamelerinin, ihracatçı veya alıcı kutucuklarında yer alan firma unvanlarının başına IBAN
numaraları, ticari faturaların seri numaraları vb. bilgilerin de eklenmesi ve belgelerin belirtilen şekilde
tanziminin talep edildiği; bahse konu akreditif metinlerinin ve ticari faturaların ibraz edilmesi kaydı ile
belirtilen şekilde düzenlenmiş menşe şahadetnamelerinin onaylanıp onaylanmayacağı hususu,
2. Menşe Şahadetnamesi veya diğer menşe ve dolaşım belgeleri eşliğinde ihracatı yapılan eşyanın,
varış ülkesi ile ticaret yapılan ülkesinin farklı olması durumunda, söz konusu belgelerin alıcıya ilişkin
kutucuğuna nihai varış ülkesinin, "Destination :.….." "Notify….. : " vb. ibarelerin kullanılarak ifade
edilmesinin mümkün olup olmayacağı hususu sorulmuş olup
Bilindiği üzere, Gümrük Yönetmeliği'nin 40 ncı maddesinde menşe şahadetnamesinde bulunması
zorunlu olan bilgilere yer verilmiş olup söz konusu bilgiler arasında IBAN numarası, ticari fatura seri
numarası, varış ülkesi gibi bilgiler yer almamaktadır.
3. İhracatçı firmalarca elektronik faturalar üzerine yeni bilgilerin girilmesinin gerekmesi veya
menşe ve dolaşım belgelerinde kayıtlı bilgilerin elektronik faturalarda bulunan bilgiler ile örtüşmediği
durumlarla karşılaşıldığı; anılan durum karşısında, ihracatçı firmalarca firma kaşelerinin ve yetkili
kişilerin imzalarının elektronik faturalar üzerine tatbik edilmesi suretiyle, elektronik fatura üzerinde
manuel ekleme veya düzeltme yapılmasının ve bu şekilde düzeltme veya ekleme yapılmış elektronik
faturaların Odalar tarafından yapılan onay işlemleri esnasında tevsik edici belge olarak geçerli kabul
edilip edilemeyeceği hususu sorulmuştur.
01.07.2017 tarihli ve 2017/7 sayılı Genelge kapsamında ihracat beyannamelerinde beyan edilen
elektronik faturalar ile ilgili fatura oluşturulup Bakanlığımız Tek Pencere Sistemine iletildikten sonra
güncelleme veya değişiklik yapılması teknik açıdan mümkün bulunmamaktadır. Diğer taraftan
E-Faturada değişiklik gerekmesi halinde firma tarafından Bakanlığımız İhracat Fatura Portalı üzerinden
ilgili e-fatura iptal edilmekte olup daha sonra yeni bir e-fatura düzenlenerek ihracat beyannamesine
eklenmektedir.
Bu kapsamda, elektronik fatura üzerinde manuel ekleme veya düzeltme yapılmasının ve bu
şekilde düzeltme veya ekleme yapılmış elektronik faturaların Odalar tarafından yapılan onay işlemleri
esnasında tevsik edici belge olarak geçerli kabul edilmesinin uygun olmadığı değerlendirilmektedir.
4. Türkiye'de yerleşik firma tarafından, yurt dışında yerleşik firmadan satın alınıp, doğrudan
doğruya bir diğer ülkedeki firmaya transit ticaret kapsamında satışı yapılan eşya için, menşe/ihracatçı
ülkenin düzenlemiş olduğu menşe şahadetnamesinin esas alınarak ülkemizde yeni menşe
şahadetnamesinin düzenlenmesinin mümkün olup olamayacağı ve onay işlemleri esnasında,
menşe/ihracatçı ülke tarafından düzenlenmiş menşe şahadetnamesi ile ticari (orijinal) fatura, taşıma
belgelerinin Odalarımıza ibrazının yeterli bulunup bulunamayacağı hususları sorulmuştur.
Bilindiği üzere, Türkiye’den ihracatta menşe şahadetnamesi düzenlenmesine ilişkin hususlar
Gümrük Yönetmeliğinin 42 nci maddesinde düzenlenmiş ve söz konusu maddede menşe
şahadetnamesinin ihracatçı veya kanuni temsilcisinin talebi üzerine düzenleneceği ifade edilmiş olup
Türkiye’den ihraç edilmeyen bir eşya için Türkiye yetkili makamlarınca menşe şahadetnamesi
düzenlenmesi uygun değerlendirilmemektedir.
Menşe Şahadetnamesi
....................: transit ticaret kapsamında Türkiye’ye uğramayan bir eşya için menşe
şahadetnamesi düzenlenmesi, ithal edilmiş bir eşyanın ihracı sırasında ithalata ilişkin gümrük
beyannamesinin bulunamaması durumunda Yeminli Mali Müşavir (YMM) Onayı ile menşe
şahadetnamesi onaylanması uygulaması ve tercihli rejim kapsamında düzenlenen menşe ispat belgesi
veya menşe beyanı ile birlikte ayrıca menşe şahadetnamesi düzenlenmesi konularında bilgi istenmektedir.
Türkiye’den ihracatta menşe şahadetnamesi düzenlenmesine ilişkin hususlar Gümrük
Yönetmeliğinin 42 nci maddesinde düzenlenmiş ve menşe şahadetnamesinin ihracatçı veya kanuni
temsilcisinin talebi üzerine düzenleneceği ifade edilmiş olup Türkiye’den ihraç edilmeyen bir eşya için
Türkiye yetkili makamlarınca menşe şahadetnamesi düzenlenmesi uygun değerlendirilmemektedir.
YMM Raporu ile menşe şahadetnamesi düzenlenmesi konusunda ise; mezkur Yönetmeliğin 42
nci maddesinin beşinci fıkrasında yetkili makamların menşe şahadetnamesi düzenlenmesi için yapılan
başvuru esnasında ihracatçıdan, eşyanın Türkiye menşeli olduğunu tevsik edici gerekli görülen her tür
bilgiyi talep edebileceği belirtilmektedir.
Menşe ispat belgelerinin basımı, dağıtımı, düzenlenmesi ve onaylanmasına ilişkin usul ve esasları
düzenleyen 149 Seri Seri No’lu Gümrük Genel Tebliği (Gümrük İşlemleri) çerçevesinde menşe ispat
belgesi düzenlenmesi için başvuruda bulunan ihracatçı veya kanuni temsilcisi, eşyanın menşe statüsünü
veya ilgili mevzuatın diğer hükümlerinin yerine getirilmiş olduğunu tevsik eden bilgi ve belgeleri
sunmakla yüklemekle sorumlu olup Oda veya birlik personelince eşyanın menşeine ilişkin kesin bir
kanıya varılmasını sağlayacak incelemeler yapıldıktan sonra onay işlemi yapılmaktadır.
Bu çerçevede, mezkur Tebliğ ile çerçevesi belirlenen usul ve esaslar kapsamında menşe
şahadetnamesi onayı aşamasında eşyanın menşeinin tespitine imkan veren bilgi ve belgelerin sunulması
gerekmektedir.
Tercihli rejim kapsamında düzenlenen menşe ispat belgesi veya menşe beyanı ile birlikte ayrıca
menşe şahadetnamesi düzenlenmesi hususunda ise; menşe şahadetnameleri tercihli rejim uygulamasının
dışında ticaret politikası önlemleri gibi önlemler çerçevesinde veya ithalatçı ülkenin talebi doğrultusunda
eşyanın tercihli olmayan menşeini göstermesi için düzenlenen bir menşe ispat belgesi olup tercihli
rejimden yararlanmayı sağlamadığı hususu saklı kalmak üzere, ihracatçı tarafından talep edilmesi ve
eşyanın tercihli olmayan menşeini tevsik etme ihtiyacı duyulduğu sürece menşe şahadetnamesi
düzenlenmesi mümkündür.
Üyelerimize Önemle Duyurulur.
Saygılarımızla,