a) Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik.
b)Tırsan Treyler Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'nin 15.01.2025 tarihli ve 15716 sayılı
yazısı.
İlgi (b) yazıda özetle, tehlike ikaz levhasının ve çevreye zararlı madde işaretinin yapışkan
etiket şeklinde uygulanıp uygulanamayacağı hususunda ilgili mevzuatta açık bir hüküm bulunamadığı,
bazı ülkelerde yapışkan etiket şeklinde yapılan uygulamaların kabul edildiği belirtilerek, konuya
ilişkin görüş talep edilmektedir.
Bilindiği üzere, ülkemizde kamuya açık karayoluyla yapılacak tehlikeli madde taşımacılığının
usul ve esasları ülkemizin de taraf olduğu Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına
İlişkin Anlaşma (ADR) kapsamında hazırlanan ilgi (a) Yönetmelik ile belirlenmiştir. Söz konusu
Yönetmeliğin, taşımacılık zincirinde yer alan tarafların yükümlülüklerinin düzenlendiği dördüncü
bölümünde levha ve işaretlemelerin ADR'ye uygun olması gerektiği belirtilmiştir. Bu hususta tespit
edilecek uygunsuzluklarla ilgili olarak Yönetmeliğin 36 ıncı maddesi kapsamında ilgili taraflara idari
para cezası yaptırımı uygulanmaktadır.
Diğer taraftan, tehlike ikaz levhası ile ilgili hükümler ADR Bölüm 5.3'te düzenlenmiş olup,
ADR Bölüm 5.3.1.1.1 "Levhalar; konteyner, dökme yük konteynerleri, MEGC, MEMU,
tank-konteyner, portatif tank veya araçlarda bulunan tehlikeli mallar için Bölüm 3.2, Tablo A, Sütun
(5) ve ilgili durumlarda Sütun (6)'da öngörülen etiketlere karşılık gelmeli ve 5.3.1.7'deki şartlara
uygunluk göstermelidir. Levhalar, kontrast yaratan renkteki bir zeminde yer alacak veya noktalı ya
da belirgin bir dış sınır çizgisine sahip olacaktır. Levhalar, havaya karşı dirençli olmalı ve tüm
yoluculuk boyunca dayanıklı işaretleme sağlamalıdır." hükmüne amirdir.
Çevreye zararlı madde işareti ile ilgili ise ADR Bölüm 5.3.6.2'de "Levhalarla ilgili Bölüm
5.3.1'deki diğer hükümler gerekli değişiklikler yapıldıktan sonra levhaya uygulanacaktır." ifadesi yer
almaktadır.
Ancak, ADR Bölüm 5.3.1.1.1'deki ve ADR Bölüm 5.3.6'daki söz konusu levhaların metal
olması gerekliliğine yönelik ADR'de bir hüküm bulunmamaktadır.
Ayrıca, ADR'ye taraf olan AB ülkelerinde konu ilgili uygulamalara ilişkin yapılan
incelemelerde, yapışkan etiket şeklindeki uygulamanın kabul edildiği tespit edilmiştir.
Bu itibarla, tehlike ikaz levhasının ADR Bölüm 5.3.1.1.1 ve ADR Bölüm 5.3.1.7'deki şartları,
çevreye zararlı madde işaretinin ise ADR Bölüm 5.3.6.2'deki şartları sağlaması koşuluyla, söz konusu
işaretleme ve levhalama işleminin yapışkanlı etiket şeklinde uygulanmasında bir sakınca
bulunmamaktadır.